Mardin iline özgü coğrafi işaret tescili almış etli meyve yemeklerinin gastronomi turizmi kapsamında değerlendirilmesi
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.15682713%20Anahtar Kelimeler:
Mardin, Gastronomi Turizmi, Coğrafi İşaret, Etli Meyve YemekleriÖzet
Yöresel gıda ürünleri, gastronomi turizmi kapsamında değerlendirildiğinde bölgeye gerçekleşecek turistik ziyaretler için çekicilik unsuru oluşturmakta ve destinasyon tercihlerini etkileyebilmektedir. Bu sebeple bölgede yaşayan toplumların kimliklerini yansıtan yöresel gıda ürünlerinin Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından coğrafi işaret tescili verilerek sürdürülebilirliğinin sağlanması bölgede gastronomi turizmi açısından önemlidir. Bu çalışmada Mardin iline özgü coğrafi işaret tescili alan etli meyve yemeklerinin gastronomi turizmi açısından değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Çalışmada, www.tripadvisor.com sitesinde yer alan ve Mardin iline özgü yöresel yemek restoranlarının coğrafi işaretli etli meyve yemeklerini menülerinde bulundurma durumları ele alınmıştır. Bunun yanı sıra bahsi geçen yöresel yemeklerin reçete, yapım aşamaları ve sunumu nitel araştırma tekniği kullanılarak sektör çalışanları ve bölgede yaşayan kadınlarla yapılan görüşmelerle aktarılmıştır. Çalışma neticesinde, Mardin ilinde bulunan yöresel yemek restoranları arasında en popüler ve en çok önerilen 10 işletmenin menüsüne www.tripadvisor.com ve diğer internet kaynakları aracılığıyla ulaşılmış; işletmelere, gastronomi turizmi kapsamında çekicilik unsuru oluşturan mahreç işaretli etli meyve yemeklerine yer vermeleri konusunda önerilerde bulunulmuştur.
Referanslar
Alagöz, H., Gönen, Ġ. (2023). Gastronomi Turizmi Kapsamında Ġnegöl Ġlçesi Mutfağının Yöresel
Ürünlerinin Değerlendirilmesi. Journal of Management Theory and Practices Research
Cilt/Volume :4 | Sayı/Issue: 2 | 2023.
Bozkurt, Ġ., Yıldırım, E., Dağ, T. (2019). Mardin Ġlinin Gastronomi Turizmi Potansiyelinin
Değerlendirilmesi: Swot Analizi Örneği. 20. Ulusal- 4. Uluslararası Turizm Kongresi “ġehir
Turizmi.’’
Ercik, C. (2024). Gastronomi Turizmi Kapsamında Coğrafi ĠĢaretli Ürünlerin Ġncelenmesi: Mersin
Örneği. Review of Tourism Administration (ROTA) Journal, 5 (1), pp. 1-15.
Çambel, H. & Braidwood, R. J. (1980). Prehistoric Research in Southeastern Anatolia. Edebiyat
Fakültesi Basımevi.
ÇamürdaĢ, N., Baysal, K. (2023). Gastronomik Bir Kültürel Miras Örneği; Mardin Süryani Likörü. V.
Internatıonal Tourism and Cultural Heritage Congress, 88-97.
ÇamürdaĢ, N., Çapkınoğlu, K. B., Baysal, K. (2023). Kültürel Bir Miras Öğesi; Harire Tatlısı ve
Süleyman PaĢa Kasrı Harire Geleneği. Teorik YaklaĢımlarla Disiplinlerarası Turizm
AraĢtırmaları. (45) 39-64. Ankara: Detay Yayıncılık.
Demircan, ġ., Dalgın, T., & CoĢkun, G. N. (2021). Otel iĢletmelerinde yerel mutfak kültürü: Mardin
örneği. Türk Turizm AraĢtırmaları Dergisi, 5(1), 365-378.
80
Çamürdaş, Kızılgeçi, Çamürdaş
Araştırma Makalesi
Josgat 2025, 2(1) 69-84
Doi: 10.5281/zenodo.15682713
Deniz, T. & AtıĢman E. (2017). Kayseri Ġlinin Gastronomi Turizmine Yönelik Bir SWOT Analizi
ÇalıĢması. Türk Turizm AraĢtırmaları Dergisi.
Durlu Özkaya, F., Sünnetçioğlu, S., & Can, A. (2013). Sürdürülebilir Gastronomi Turizmi
Hareketliliğinde Coğrafi ĠĢaretlemenin Rolü. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 1(1),
13-20.
Gökovalı, U. (2007). Coğrafi ĠĢaretler ve Ekonomik Etkileri: Türkiye Örneği. Ġktisadi ve Ġdari Bilimler
Dergisi, 21(2), 141-160.
Günal,V. (2006). Mardin Ġlinde Kültürel Çekicilikler ve Turizm Amaçlı Kullanım Olanakları. Doktora
Tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstüsü Ankara.
Hazarhun, E., & Tepeci, M. (2018). Coğrafi ĠĢarete Sahip Olan Yöresel Ürün ve Yemeklerin
Manisa’nın Gastronomi Turizminin GeliĢimine Katkısı. Güncel Turizm AraĢtırmaları Dergisi,
2(1), 371-389.
Kan, M., & Belveren, A. (2022). Coğrafi ĠĢaret ve Kalite Algısı: Mersin Ġli Örneği. Turkish Journal of
Agriculture-Food Science and Technology, 10(9), 1756-1768.
Kayran, F. M. (2021). ġanlıurfa Ġlinin Coğrafi ĠĢaretli Ürünlerinin Gastronomi Turizmi Potansiyeli
Açısından Değerlendirilmesi. Doktora Tezi.
IĢık, G., & GüneĢ, M. (2015). Çok Kültürlülüğün Mirasını Geleceğe TaĢımak: Mardin Örneği.
TÜCAUM VIII. Coğrafya Sempozyumu, 449-462.
Ġflazoğlu, N., & Yaman, M. (2020). Yöresel mutfakların gastronomi turizminde yer alma durumu:
Mardin yerel. Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 8(3), 1943-1957.
Kargiglioğlu, ġ., Çetin, Y., Bayram, E. G. (2019). Gastronomi Turlarının Coğrafi ĠĢaretli Ürünler
Aracılığı Ġle OluĢturulması: Batı Karadeniz Turları Örneği. Gastroia: Journal of Gastronomy and
Travel Research Vol. 3, Issue 4 (Özel Sayı), ss-ss 624-639, 2019 ISSN: 2602-4144.
Kaya, Y. S., ġahin, E. (2018). Tescilden Uygulamaya Coğrafi ĠĢaretler: Adana Kebabı Üzerine Bir
Ġnceleme. Güncel Turizm AraĢtırmaları Dergisi Cilt: 2, Sayı: Ek.1, Bahar: 189-199, 2018 e
ISSN: 2602-3008.
Kezer ġ.T. (2013). AB ve Türkiye’de coğrafi iĢaretler, Uzman Gözüyle, Aylık Avrupa Birliği Bülteni,
Haziran, 1(4), 9-14.
Koç, P. & Uçkan Çakır, M. (2021). Balık Kültürü, Gastronomi ve Turizm (Denizden Gastronomiye).
Ed. Ceylan, Z. & Doğu Baykurt. Detay Yayıncılık, Ġstanbul.
KöĢker, H. (2020). Coğrafi ĠĢaret Konusunda YazılmıĢ Lisansüstü Tezlerin Bibliyometrik Analizi.
Journal of Humanities and Tourism Research, 10(4), 775-787.
Montanari, M. (2006). Food is Culture. Columbia University Press.
Okat, Ç., Özer, S., & Çakır, M. U. (2021). Koronavirüs Günlerinde X ve Y KuĢaklarının Gıda
Tüketimlerinin Ġncelenmesi. Co-Editors.
Orhan, A. (2010). Yerel Değerlerin Turizm Ürününe DönüĢtürülmesinde “Coğrafi ĠĢaretlerin”
Kullanımı: Ġzmit PiĢmaniyesi Örneği. Turizm AraĢtırmaları Dergisi. 243-254.
81
Çamürdaş, Kızılgeçi, Çamürdaş
Araştırma Makalesi
Josgat 2025, 2(1) 69-84
Doi: 10.5281/zenodo.15682713
Sabbağ, Ç. (2015). Mardin Yeme Ġçme Kültürü. Fırat’tan Volga’ya, 289.
Saygılı, D., Demirci, H., & Samav, U. (2020). Coğrafi ĠĢaretli Türkiye Peynirleri. Aydın Gastronomy,
4(1), 11-21.
Teuber, R. (2011). Consumers’ and Producers’ Expectations Towards Geographical Indications:
Empirical Evidence for a German Case Study. British Food Journal, 113(7), 900-918.
Toprak, L. (2015). Mardin ve Yemek Kültürü. Editor: Nihat Erdoğan, Artuklu Yayınları, Mardin.
Toprak, L., Çelikel Güngör, A. & Gürbüz, S. (2018). Mardin Geleneksel Yemekleri ve Bu
Yemeklerde Kullanılan Gıda Maddeleri. Zeugma I. Uluslararası Multı̇dı̇sı̇plı̇ner ÇalıĢmalar
Kongresı̇ Kongre Tam Metin Kitabı.
Üzümcü, T. P., Alyakut, Ö., & Akpulat, N. A. (2017). Coğrafi iĢaretleme kapsamında Kocaeli
gastronomik ürünlerinin değerlendirilmesi. KMÜ Sosyal ve Ekonomı̇k AraĢtırmalar Dergı̇si,
19(28), 132-140.
YarıĢ, A. (2014). Mardin'de Gastronomi Turizmi Turist GörüĢlerine ĠliĢkin Bir Uygulama.
YayımlanmamıĢ Yüksek Lisans Tezi.
Yazıcıoğlu, Ġ., IĢın, A., Yalçın, E. (2019). Coğrafi ĠĢaretli Ürünlerin Gastronomi Turizmi Kapsamında
Değerlendirilmesi: Akdeniz Bölgesi Örneği. Gastroia: Journal of Gastronomy and Travel
Research Vol. 3, Issue 4 (Özel Sayı), 861-871, 2019 ISSN: 2602-4144.
Zubaida, A. (2003). Ortadoğu Mutfak Kültürleri. Ġstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
KAYNAK KĠġĠLER
Hüsniye GÜNAYDIN (55) -Ev Hanımı -Artuklu / Mardin
Hüceyla MĠRZOOĞLU (57) -Ev Hanımı -Artuklu / Mardin
Özlem YILDIRIM (29) -AĢçı -Midyat / Mardin
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 Necat Çamürdaş, Çiğdem Kızılgeçi, Mehmet Çamürdaş

Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.