Azerbaycan-Türkiye kalkınma planlarının doğa turizmi açısından kıyaslanması
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.14536683Anahtar Kelimeler:
Doğa turizmi, Eko-turizm, Kalkınma planları, Azerbaycan, Türkiye.Özet
Çalışmada, Azerbaycan ve Türkiye kalkınma planları doğa ve turizm ilişkisi perspektifinde değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Çünkü turizm ile doğa yakın bir ilişki içerisindedir. Bu amaç doğrultusunda Azerbaycan ve Türkiye kalkınma planları ve stratejik yol haritaları 01.06.2024-16.06.2024 tarihleri arasında incelenmiştir. Taramalar “eko turizm”, “dağ turizmi”, “yeşil turizmi”, “yayla turizmi”, “flora turizmi”, “karavan turizmi”, “kış turizmi”, “golf turizmi” ve tabiat turizmiyle ilintili olan “doğa”, “termal turizmi”, “çevre”, “ekolojik denge”, “milli park”, “flora”, “fauna”, kırsal turizm”, “yeşil alan” anahtar kelimeleri dikkate alınarak yapılmış olup elde edilen verilere kelime bulutu analizi yapılmıştır. Analiz neticesinde Türkiye’de ilk defa doğa turizmiyle ilgili kavramlardan 1985-1989 yıllarını kapsayan beşinci kalkınma planında bahsedilirken Azerbaycan’da 2009-2013 yıllarını kapsayan ikinci kalkınma planında bahsedilmiştir. Ayrıca kelime bulutu analizi neticesinde her iki ülkede de ekoturizm kavramının ön plana çıktığı tespit edilmiştir.
Referanslar
Akkuş, G. ve Akkuş, Ç. (2019). Kastamonu ilçeleri temel turistik arz kaynakları envanteri: Tabiat turizmi alt türleri ve doğa sporları. Uluslararası Türk Dünyası Turizm Araştırmaları Dergisi, 4(2), 146-164.
Akman, A. D. (2007). Turizm Gelişmesinin Yarattığı Doğal ve Kültürel Değişimler: Kaş Örneği, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sosyal Çevre Bilimleri Anabilim Dalı Ankara.
Arslan, E. S. (2019). Determination of the alternative routes related to nature tourism in Burdur. International Journal of Geography and Geography Education, 40, 332-346.
Aslan, H. (2007). Doğa Kavramının Tarihsel Gelişimi. Felsefe Dünyası, (46), 50-66.
Atakişi, A. ve Cebeci, A. (2022). Kalkınma Planlarının Kıyaslamalı Analizi: Türkiye Örneği. Ekonomi ve Finansal Araştırmalar Dergisi, 4(2), 157-172.
Atasoy, E. (2005). Çevre için eğitim: İlköğretim öğrencilerinin çevre tutum ve çevre bilgisi üzerine bir çalışma (Yayımlanmamış Doktora Tezi), Uludağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İlköğretim Anabilim Dalı, Bursa.
Aydın, İ. ve Zümrüt, Y. (2013). Doğa ve Sanat Ekseninde Farklı Yaklaşımlar. Sanat ve Tasarım Dergisi, 4(4), 53-78.
Aydoğdu, A. ve Mızrak, M. (2017). Azerbaycan ve Türkiye mutfak kültürünün tarihi birlikteliği ve mevcut durumunun belirlenmesi. Uluslararası Türk Dünyası Turizm Araştırmaları Dergisi, 2(1), 15-25.
Azerbaycan Cumhuriyyeti Milli Ekonomiye İlişkin Stratejik Yol Haritası (2016)
Azərbaycan Cumhuriyyeti Sosyo-Ekonomik Kalkınma ile ilgili Devlet Programının Onaylanmasına İlişkin Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi (2004-2008)
Azərbaycan Cumhuriyyeti Sosyo-Ekonomik Kalkınma ile ilgili Devlet Programının Onaylanmasına İlişkin Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi (2009-2013)
Azərbaycan Cumhuriyyeti Sosyo-Ekonomik Kalkınma ile ilgili Devlet Programının Onaylanmasına İlişkin Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi (2014-2018)
Azərbaycan Cumhuriyyeti Sosyo-Ekonomik Kalkınma ile ilgili Devlet Programının Onaylanmasına İlişkin Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi (2019-2023)
Bahar, O. ve Kozak, M. (2018). Turizm Ekonomisi (8. Baskı). Detay Yayıncılık: Ankara.
Büyükşalvarcı, A., Şapcılar, M. C. ve Bayrakcı, S. (2016). Kalkınma Planları Kapsamında Turizm Endüstrisinin Değerlendirilmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal ve Teknik Araştırmalar Dergisi, (11), 186-201.
Caf, A. ve Yılmaz, H. (2024). Bingöl-Erzurum Karayolu Güzergâhının Görsel Kalite Açısından Değerlendirilmesi. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 11(1), 57-79.
Çalışkan, G., & Sevim, B. (2022). Doğa turizminde artırılmış gerçeklik teknolojileri kullanıma ilişkin turist rehberlerinin görüşlerinin belirlenmesi. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 19(3), 423-443.
Çamlıca, Z., & Akar, G. S. (2014). Lojistik sektöründe sürdürülebilirlik uygulamaları. Gümüshane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 5(11).
Çelikyay, H. H. (2021). Türkiye’de çevre politikaları: kalkınma planları üzerinden bir inceleme. İktisadi İdari ve Siyasal Araştırmalar Dergisi, 6(15), 185-205.
Çınar, V. (2018). Kalkınma Planlarının Mantığı ve Uygulama Etkinliği Bakımından 1980 Öncesi ve Sonrasının Mukayeseli Bir Analizi, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İktisat Anabilim Dalı, Uludağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa.
Çukur, D. ve Özgüner, H. (2008). Kentsel Alanda Çocuklara Doğa Bilinci Kazandırmada Oyun Meknı Tasarımının Rolü. Turkish Journal of Forestry, 9(2), 177-187.
Demir, E. (2020). Gastronomi alanında yayımlanan makalelerin bibliyometrik analizi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İskenderun Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Turizm ve Otel İşletmeciliği Anabilim Dalı, Hatay
Erdoğan Tarakçı, İ. ve Pektaş, K. (2024). Mersin İlinde Tatil Deneyimine Sahip Bireylerin Sürdürülebilirlik Farkındalıklarının İncelenmesi, Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 8(2): 115-133.
Erken, K., Atanur, G. ve Tanrıöver, A. A. (2019). Bursa florasının doğa turizmi potansiyeli. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 20(1), 92-101.
Ersungur, Ş. M. ve Topcuoğlu, A. (2014). Kalkınma planlarının yoksulluğu azaltmadaki etkisi üzerine bir analiz. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18(2), 299-317.
Gül, F. (2013). İnsan-doğa ilişkisi bağlamında çevre sorunları ve felsefe. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (14), 17-21.
Haberal, H., (2024). Tabiat Turizmi ve Korunan Alanlar Yönetimi. Detay Yayıncılık. Ankara.
Hunt, C. A., Gao, J., & Xue, L. (2014). A Visual Analysis of Trends in the Titles and Keywords of Top-Ranked Tourism Journals. Current Issues in Tourism, 17(10), 849- 855.
Jin, Y. (2017). Development of Word Cloud Generator Software Based on Python. Procedia engineering, 174, 788-792.
Kahraman, N. ve Türkay, O. (2012). Turizm ve Çevre (5. Baskı). Detay Yayıncılık: Ankara.
Kahyaoğlu, M., ve Yetişir, M. İ. (2016). Doğa kavramı ve çocukların doğadan uzaklaşmasına ilişkin fenomenografik bir çalışma. Eğitim ve Bilim, 40(182).
Karaer, T. (1966). Kalkınma planları ve idari reform. Sciences, 42(2), 25-46.
Karamızrak, B. (2020). Doğa ve kamp turizmi: ağrı balık gölü örneği. Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(2), 311-327.
Karataş, Z. (2015). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Manevi Temelli Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 1(1), 62-80
Kaya, E., Karakuş, Y. ve Onat, G. (2024). Azerbaijan and Türkiye's tourism ties: The role of Zangezur Corridor, Journal of Hospitality and Tourism. 6(1), 16-27.
Keskin, M. (2023). Türkiye'deki kalkınma planlarının bölgesel kalkınma perspektifinden değerlendirilmesi. Ekonomi İşletme ve Maliye Araştırmaları Dergisi, 5(1), 1-24.
Kıyıcı, F. B., Yiğit, E. A. ve Darçın, E. S. (2014). Doğa eğitimi ile öğretmen adaylarının çevre okuryazarlık düzeylerindeki değişimin ve görüşlerinin incelenmesi. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(1), 17-27.
Kiper, M. ve Arslan, T. (2007). Anadolu’da doğa turizmi kapsamında doğa yürüyüşü güzergahlarının belirlemesinde örnek bir çalışma. Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi, 4(2), 165-174.
Koday, S., Kaymaz, H. ve Kaya, G. (2018). Kuzalan Tabiat Parkı’nın Doğa Turizm Potansiyeli (Dereli-Giresun). Marmara Coğrafya Dergisi, (37), 124-143.
Kona, G. G. (2004). Türkiye-Azerbaycan ilişkileri: Büyük umutlar-talihsiz gelişmeler ve yapılması gerekenler, Panorama hakemli e-dergi, http://www.stradigma.com.tr/
Korkmaz, M. (2001). Orman kaynaklarında doğa turizmi etkinliklerinin ekonomik çözümlemeleri. Turkish Journal of Forestry, 2(1), 111-134.
Kozak, N., Kozak, M.A. ve Kozak, M. (2021). Genel Turizm İlkeler-Kavramlar. Detay Yayıncılık (23. Baskı): Ankara.
Köşker, N. (2019). Okulöncesi Çocuklarında Doğa Algısı. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(1), 294-308.
Maltaş, A. (2015). Ekoloji Ekseninde İnsan-Doğa İlişkisi ve Özne Sorunu. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomi̇k Araştırmalar Dergi̇si, 17(29).
Meydan, A., Bozyiğit, R. ve Karakurt, M. (2013). Ekoloji temelli doğa eğitimi projelerinin katılımcı beklentilerini karşılama düzeyleri. Marmara Coğrafya Dergisi, (25), 238-255.
Nergiz, G. (2008). Azerbaycan-Türk Kültürel İlişkilerinin Tarihsel Öncülleri. Güzel Sanatlar Enstitüsü Dergisi, (20), 91-98.
Oktay, K., İşlek, E. ve Yaşar, U. (2016). Kastamonu’da doğa turizmi potansiyelinin değerlendirilmesi. Türk Bilimsel Derlemeler Dergisi, (2), 47-54.
Öndoğan, E. N. (2018). Hazır Giyim Sektörü ve Yeşil Pazarlama. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 27(2), 97-110.
Özdemir, O. (2010). Doğa deneyimine dayalı çevre eğitiminin ilköğretim öğrencilerinin çevrelerine yönelik algı ve davranışlarına etkisi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27(27), 125-138.
Özerkmen, N. (2002). İnsan merkezli çevre anlayışından doğa merkezli çevre anlayışına. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 42(1-2), 167-185.
Pamuk, R. ve Kuruoğlu, M. (2016). İnşaat sektöründe sürdürülebilirlik ve bina inşaatlarında evrensel uygulama örnekleri. Beykent Üniversitesi Fen ve Mühendislik Bilimleri Dergisi, 9(1).
Parlak, M., Everest, T. ve Tunçay, T. (2021). Uluköy ve Alemşah Sulama Göletleri(Çanakkale-Türkiye) Sedimentlerinin Ağır Metal Kirliliği Bakımından İncelenmesi. KSÜ Tarım ve Doğa Dergisi, 24 (2): 372-378.
Pektaş, K. (2020). Unesco Yaratıcı Gastronomi Şehri Hatay’ın Yerel Aktörlerin Bakış Açısıyla Farkındalık Düzeyinin İncelenmesi, Yüksek Lisans Tezi. İskenderun Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Turizm ve Otel İşletmeciliği Anabilim Dalı, Hatay.
Rivera, M., Croes, R. ve Lee, S. H. (2016). Tourism development and happiness: A residents' perspective, Journal of Destination Marketing & Management, 5(1) 5-15.
Sarıçoban, G. (2022). Türkiye’nin kalkınma planlarında kadın eğitimi. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi, 12(4), 2182-2194.
Seçkin Gündoğan, G. ve Şahin Körmeçli, P. (2023). Çankırı ili tabiat turizmi kapsamında yeşil alan rotası analizi. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 24(2).
Selçuk, G. N. (2022). Kocaeli’nin Doğa Temelli Turizmi. Şura Akademi, (1), 63-74.
Sergeyeva, A., Abdullina A., Nazarov M., Turdimambetov I, Maxmudov M., ve Yanchuk, S. (2022). Development of cross-border tourism in accordance with the principles of sustainable development on the Kazakhstan-Uzbekistan Border. Sustainability. 14(19), 12734.
Şimşek, G. (2020). Yozgat turizminde doğa ve teknolojinin uyumu: hazine avı. Manas Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(1), 629-636.
Tmmob Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası 12. Türkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayı 11 – 15 Mayıs 2009, Ankara.
Tuncel, V. (2019). Kalkınma planlarının turizm politikaları perspektifinde değerlendirilmesi. Tourism and Recreation, 1(2), 58-66.
Türk Dil Kurumu (2024). Güncel Türkçe Sözlük / Planlama. https://sozluk.gov.tr/?q=planlama&aranan Erişim Tarihi: 23.05.2024.
Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı, TCCSBB (2023). https://www.sbb.gov.tr/kalkinma-planlari/ Erişim Tarihi: 23.05.2024.
Yağar, F. ve Dökme, S. (2018). Niteliksel Araştırmaların Planlanması: Araştırma Soruları, Örneklem Seçimi, Geçerlilik ve Güvenirlilik. Gazi Sağlık Bilimleri Dergisi, 3(3), 1-9.
Yılmaz, R. (2010). Türkiye-Azerbaycan ilişkilerinde son dönem. Bilge Strateji, 2(2), 23-41.
Zengin, B., Ulama, Ş. ve Koç, D. E. (2019). Kastamonu İlinin Doğa Turizmi Potansiyelinin Alternatif Turizm Kapsamında Değerlendirilmesi. Safran Kültür ve Turizm Araştırmaları Dergisi, 2(2): 251-274.
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2024 Kübra Pektaş, Elif Demir, Ulkar Ibadli
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.