Vegan tüketicilerin tüketim davranışlarının önündeki zorlukları, fırsatları ve tehditleri anlamak: Gaziantep mutfağından kanıtlar
DOI:
https://doi.org/10.5281/zenodo.15681174Anahtar Kelimeler:
Tüketici Davranışı, Vegan Tüketiciler, Gastronomi Turizmi, Destinasyon Pazarlaması, Gaziantep MutfağıÖzet
Hayvansal kaynaklı gıdaları ve ürünleri reddeden bir tüketim biçimi olan veganlık dünya çapında giderek daha fazla popülerlik kazanmaktadır. Veganlık, hayvan kökenli gıdaları ve diğer hayvansal ürünleri reddeden bir tüketim biçimi olarak sağlıklı olma ve hayvanları koruma üzerine yapılandırılmıştır. Bu açıdan çalışma, Gaziantep mutfağının vegan tüketiciler açısından uygunluğuna odaklanarak vegan beslenmenin ortaya çıkışını, gelişimini ve genel beslenme içerisindeki yerini araştırmayı, varsa mevcut eksikliklere alternatifler belirlemeyi amaçlamaktadır. Çalışma ayrıca Gaziantep mutfağındaki veganlığı gastronomi turizmi perspektifinden incelemektedir. Bununla birlikte çalışma Gaziantep Mutfağı'na ışık tutarak vegan beslenme ve vegan tüketiciler ile ilgili alan yazına önemli katkılar sağlamaktadır. Bulgular, Türkiye'nin Güneydoğu Bölgesi'nde yer alan Gaziantep’in, baskın et kültürü algısına rağmen vegan mutfağına çok uygun zengin bir mutfak mirasına sahip olduğunu örnek gastronomi ürünleri ile ortaya koymaktadır. Ayrıca çalışmada, Gaziantep Mutfağı'ndaki bazı ürünler vegan tüketiciler tarafından doğrudan tüketilebilirken, diğerleri küçük değişikliklerle uyarlanabileceğini tespit edilmiştir. Vegan tüketicilerin tüketim kalıplarını ortaya koyan bu çalışma, politika yapıcılar, işletmeler ve pazarlamacılar için destinasyon ziyaretlerini artırmak için uygun stratejilerin formüle edilmesine yardımcı bir kaynak olabileceğinde önemlidir. Bu bağlamda ilgili paydaşlara Gaziantep Mutfağı'nın gastronomi turizmindeki potansiyelini tam anlamıyla hayata geçirmek için yerel halkın bilinçlendirilmesini, tarihi lezzetlerin ortaya çıkarılmasını, vegan tariflerin sertifikalandırılmasını ve kayıt altına alınması önerilmektedir.
Referanslar
Albayrak, A. (2022). Kadın ve Erkeklerin Yemek Tercihlerindeki Farklılıkların İncelenmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (41) 207-24
Altaş, A. (2023). Vegetarianism and Veganism: Current Situation in Turkey in the Light of Examples in the World. Journal of Tourism & Gastronomy Studies, 5(4), 403–421. Retrieved from https://jotags.net/index.php/jotags/article/view/329
Anyanwu, O., Naumova, E., Chomitz, V., Zhang, F., Chui, K., Kartasurya, M., … & Folta, S. (2022). The socio-ecological context of the nutrition transition in indonesia: a qualitative investigation of perspectives from multi-disciplinary stakeholders. Nutrients, 15(1), 25. https://doi.org/10.3390/nu15010025
Aykut, M. (2011). Toplum beslenmesinin önemi. General Information Book. (Ed) Öztürk Y. Günay O. Kayseri: Erciyes Üniversity Publications.
Baysal, A. (2014). Beslenme. 15. Baskı, Ankara: Hatiboğlu Basım ve yayım.
Beardsworth, A., & Keil, T. (2011). Yemek sosyolojisi: Yemek ve toplum çalışmasına bir davet. Phoenix Yayınevi.
Bellou, V., Belbasis, L., Tzoulaki, I., & Εvangelou, Ε. (2018). Risk factors for type 2 diabetes mellitus: an exposure-wide umbrella review of meta-analyses. Plos One, 13(3), e0194127. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0194127
Besler, H.T., Rakıcıoğlu, N., Ayaz, A., Büyüktuncer-Demirel, Z., Gökmen-Özel, H. ve Eroğlu Samur, G. (2015). Türkiye’ye özgü besin ve beslenme rehberi. Ankara:
Beşirli, H. (2012). Yemek Sosyolojisi Yiyeceklere ve Mutfağa Sosyolojik Bakış. Ankara: Phoenix.
Darmon, N., & Drewnowski, A., (2008). Does social class predict diet quality? The American Journal of Clinical Nutrition, 87 (5), 1107-1117
Demirezen E. & Coşansu G. (2005). Evaluating dietary pattern in adolescence. Sted, 14 (8), 178.
Elkin, E. (2021). Plant-based food sales to increase fivefold by 2030, BI Says. Bloomberg. Available online: https://www. bloomberg. com/news/articles/2021-08-11/plant-based-food-sales-to-increasefivefold-by-2030-bi-says (accessed on 15 November 2022).
Ghaffari, M., Rodrigo, P., Ekinci, Y., & Pino, G. (2021). Consumers’ motivations for adopting a vegan diet: a mixed‐methods approach. International Journal of Consumer Studies, 46(4), 1193-1208. https://doi.org/10.1111/ijcs.12752
Ginsberg, C. (2017). The market for vegetarian foods. age, 8, 18.
Go Vegan (2024). Definition of veganism. Erişim Adresi: https://www.vegansociety.com/go-vegan/definition-veganism, Erişim Tarihi: 12.11.2024
Guba, E. G., & Lincoln, Y. S. (1994). Competing paradigms in qualitative research. Handbook of qualitative research, 2(163-194), 105.
Houghton, L. (2008). Is a vegetarian diet healthy for a child? Best Practice Journal, 18, 38-41.
Howard S. & Reeves S. (2005). The Snacking Habits of Adolescents: Is Snack Food Necessary to Meet Dietary Recommendations? Health Education Journal. 64(1), 51.
Klenke, K. (2016). Qualitative research in the study of leadership. Emerald Group Publishing Limited.
Koumoundourou, G., Tsaousis, I., & Kounenou, K. (2011). Parental influences on Greek adolescents’ career decision-making difficulties: The mediating role of core self-evaluations. Journal of Career Assessment, 19(2), 165-182.
Mason, D. M. & Mullins, J. T. (2016). Vegetarian 101: History, Health and Tips. University of Kentucky, College of Agriculture, Food and Environment, Cooperative Extension Service. FN-AP.041. https://fcs-hes.ca.uky.edu/sites/fcs-hes. ca.uky.edu/files/fn-ap-041.pdf
Moraes, J. M. M., de Carvalho Moraes, C. H., de Souza, A. A. L., & dos Santos Alvarenga, M. (2020). Food choice motives among two disparate socioeconomic groups in Brazil. Appetite, 155, 104790.
Nawrocka, A., Mynarski, A., Cholewa, J., & Garbaciak, W. (2017). Leisure-time physical activity of polish white-collar workers: a cross-sectional study. Hong Kong Journal of Occupational Therapy, 29(1), 19-25.
Özer, Ö., Karakaya, S., & El, S. (2021). Indexes evaluate the nutritional properties of foods. Gida / the Journal of Food, 47(1), 78-90. https://doi.org/10.15237/gida.gd21119
Rızaoğlu, B. (2004). Turizm Pazarlaması. Ankara, Detay Yayıncılık.
Sabaté, J. (2001). Vegetarian Nutrition. Newyork: CRC Press.
Sabuncuoğlu, Ö.M. (2022). Dört Mevsim Gaziantep Yemekleri. Gazikültür A.Ş. Yayınları.
Seale, C. (1999). Quality in qualitative research. Qualitative Inquiry, 5(4), 465-478.
Shahar, D., Shai, I., Vardi, H., Shahar, A., & Fraser, D. (2005). Diet and eating habits in high and low socioeconomic groups. Nutrition, 21 (5), 559-566.
Silva, S. C. G., Pinho, J. P., Borges, C., Santos, C. T., Santos, A., Graça, P. (2015). Guidelines for a Healthy Vegetarian Diet. National Programme for the Promotion of Healthy Eating, Lizbon, ISBN 978-972-675-228-8
Single Platform.(2018). Veganism is at an all-time High: Is it a fleeting fad or the new norm., ErişimAdresi:https://www.singleplatform.com/blog/restaurant-industry/trends/therise-of-veganism-a-fleetingfad-or-the-new-norm
Torres, P. B., & Torres, B. (2010). Vegan freak: being vegan in a non-vegan world. ReadHowYouWant. com.
Tunçay, G. Y. (2018). Sağlık yönüyle vegan/vejetaryenlik. Avrasya Sağlık Bilimleri Dergisi, 1(1), 25-29.
Venderley, A. M., & Campbell, W. W. (2006). Vegetarian diets: nutritional considerations for athletes. Sports medicine, 36, 293-305.
WHO (2024). WHO remains firmly committed to the principles set out in the preamble to the Constitution. Erişim Adresi: https://www.who.int/, Erişim Tarihi: 12.11.2024
İndir
Yayınlanmış
Nasıl Atıf Yapılır
Sayı
Bölüm
Lisans
Telif Hakkı (c) 2025 Barış Armutçu, Atınç Olcay, Berna Yüce
Bu çalışma Creative Commons Attribution 4.0 International License ile lisanslanmıştır.
